W ostatnim czasie popularne stały się testy do tzw. „testy do badania kleszcza” na obecność boreliozy w „jego ciele”. Testy tego typu polegają na sprawdzeniu czy w wyjętym z ciała kleszczu znajdują się bakterie (krętki) odpowiedzialne za wywoływanie boreliozy. Wielu specjalistów podchodzi bardzo sceptycznie do tego rozwiązania, ponieważ zgodnie z międzynarodowymi rekomendacjami diagnostyka boreliozy obejmuje w pierwszej kolejności badanie krwi pacjenta, nie kleszcza!
Kiedy ukąszenie kleszcza kończy się boreliozą?
Warunki są dwa – kleszcz, który nas ukąsił musi być nosicielem boreliozy i musi dojść do transmisji bakterii, czyli ich przeniknięcia z kleszcza do naszego organizmu.
Na 100 ukąszeń zarażonym kleszczem tylko 2-5 osób zostanie zainfekowanych!
Należy pamiętać, że zawsze obserwujemy miejsce ukąszenia. Rumień po kleszczu tzw. rumień wędrujący pojawiający się w miejscu ukąszenia lub innym miejscu na ciele zawsze wskazuje na infekcję boreliozą. Jest to sytuacja, w której przed podjęciem leczenia antybiotykami nie trzeba wykonywać dodatkowych badań.
Czy robienie badania na boreliozę z kleszcza ma sens?
Z medycznego i epidemiologicznego punktu widzenia – NIE!
Dwa najsilniejsze argumenty za tym, aby test na boreliozę zawsze wykonywać z krwi pacjenta a nie z kleszcza to:
- Częstość występowania boreliozy wśród kleszczy
Jak wiadomo nosicielami boreliozy jest większość kleszczy. Dodatkowo na terenie zarówno Polski, jak i większości Europy nie ma obszarów wolnych od boreliozy. Kleszcze będące nosicielami wielu infekcji z puli tzw. chorób odkleszczowych można spotkać już nie tylko w parkach, ale nawet przydomowych ogródkach i parkach. Prawdopodobieństwo, że kleszcz który nas ukąsił jest nosicielem boreliozy – jest naprawdę duże. Dlatego badanie samego kleszcza, nie za wiele wnosi do diagnostyki boreliozy.
- Działanie układu odpornościowego
Nawet jeśli kleszcz ma boreliozę, to ryzyko transmisji (zarażenie) wynosi tylko 2-5%. Znaczy to, że na 100 ukąszeń zarażonym kleszczem tylko 2-5 osób zostanie zainfekowanych. Dlatego najważniejsze są badania na boreliozę z krwi pacjenta. Borelioza IgM, czyli wczesna faza zakażenia jest wykrywana w krwi chorego najwcześniej po 2 tygodniach od ukąszenia kleszcza.
Reasumując, wykonanie testu z kleszcza – który prawdopodobnie da wynik pozytywny i tak wymaga badań wykonanych z krwi pacjenta, co generuje dodatkowe koszty i czas.
W sezonie wiosenno-letnim ważne jest, aby pamiętać o profilaktyce. Jeżeli wystąpi ukąszenie kleszcza należy zadbać o badania krwi. Badanie na boreliozę z krwi można wykonać w laboratorium (test ELISA). Od niedawna można również zaopatrzyć się w test na boreliozę z apteki, który wykrywa przeciwciała produkowane we wczesnej fazie zakażenia (borelioza IgM). Dopiero pozytywne wyniki testów z krwi świadczą o aktywnym zakażeniu i stanowią podstawę do podjęcia leczenia.
Jeśli zależy Ci na wykonaniu skutecznych badań, zaufaj badaniom laboratoryjnym z krwi lub wyrobom medycznym do samokontroli, które są certyfikowane i powszechnie dostępne w aptekach.
Testy do badania kleszcza nie są oferowane przez apteki, nie posiadają certyfikatów jakości i są raczej wyrobami o przeznaczeniu weterynaryjnym.
