Półpasiec to choroba zakaźna wywoływana przez wirusa ospy wietrznej. Objawy są uciążliwe, dlatego warto wiedzieć, jak je łagodzić.
Czym jest półpasiec?
Półpasiec jest chorobą zakaźną wywoływaną przez tego samego wirusa, co ospa wietrzna – Human Herpesvirus 3. Po przejściu ospy wietrznej patogen pozostaje uśpiony w organizmie. U osób, których układ odpornościowy jest z jakichś względów osłabiony, dochodzi do jego reaktywacji i pojawienia się charakterystycznych objawów klinicznych.
Pierwsze objawy półpaśca nie są charakterystyczne i mogą być błędnie rozpoznane jako przeziębienie. Osoba chora jest osłabiona, rozdrażniona, ma podwyższoną temperaturę ciała i boli ją gardło. Następnie pojawia się przeczulica skóry (tkliwość, pieczenie, mrowienie, świąd) w którejś części ciała, zwykle po jednej stronie. Po kilku dniach na skórze uwidaczniają się pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym i silny ból. Półpasiec może obejmować tułów, brzuch, klatkę piersiową, okolicę pod żebrami, a także twarz i oczy.
Jak wygląda leczenie półpaśca?
Obecnie istnieje kilka metod, którymi skutecznie można zwalczyć półpasiec – leczenie domowe, leczenie naturalne oraz leczenie farmakologiczne. Ważne jest wczesne rozpoznanie i włączenie terapii. Choroba wywołana jest przez wirusa, dlatego najczęściej lekarz zaleca przyjmowanie leków przeciwwirusowych w postaci maści lub doustnie, które zmniejszają nasilenie i czas trwania objawów, a także suplementację witamin z grupy B. W przypadku nasilonych dolegliwości bólowych można stosować także dostępne środki przeciwbólowe. Należy pamiętać, że obecnie nie jest wskazane smarowanie pęcherzyków kremem z cynkiem ani gencjaną, które przyspieszają zasychanie zmian, ponieważ może dojść do nadkażenia wykwitów skórnych i infekcji. W takim przypadku konieczne jest włączenie antybiotykoterapii.
Domowe i naturalne leczenie półpaśca jest wsparciem terapii farmakologicznej, zwłaszcza w łagodzeniu świądu oraz nieprzyjemnych dolegliwości bólowych. Do znanych i skutecznych sposobów należą:
- zimne kompresy na zmienione chorobowo miejsca,
- kompresy z olejku eukaliptusowego,
- okłady z octu jabłkowego,
- okłady z soku z liści aloesu,
- okłady z wywaru z mięty pieprzowej,
- miękki opatrunek, który zapobiega ocieraniu ubrania o zmiany skórne.
Ważne są także: odpoczynek, regeneracja organizmu oraz wzmocnienie układu immunologicznego. W trakcie choroby warto spożywać napary, herbaty ziołowe i naturalne soki z: czarnego bzu, malin, lipy, melisy i rumianku. Można dodać do nich sok z cytryny i miód. Potrawy należy przyprawiać kurkumą, pieprzem, chilli i czosnkiem, ponieważ mają one działanie przeciwzapalne.
W Polsce dostępna jest również szczepionka przeciwko wirusowi ospy i półpaśca. Można ją zastosować w ramach profilaktyki. Szczepienie jest obowiązkowe dla dzieci i zalecane osobom dorosłym, które nie chorowały w dzieciństwie na ospę, a zwłaszcza kobietom, które planują zajść w ciążę.
Czy półpaścem można się zarazić?
Na półpasiec narażone są osoby, które w dzieciństwie chorowały na ospę. Wirus pozostaje w organizmie na zawsze w formie uśpionej i aktywuje się, kiedy z jakiegoś powodu dojdzie do spadku odporności. Należy jednak pamiętać, że u osób, które nie przechodziły jeszcze ospy wietrznej, kontakt z osobą chorą na półpasiec może ją wywołać. Szczególnie zaraźliwa jest treść surowicza z pęcherzyków obecnych na skórze.
Powikłania półpaśca
Półpasiec jest groźny dla osób z obniżonym lub nieprawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym. Rodzaj powikłań zależy od umiejscowienia zmian skórnych. Najczęściej są to:
- neuralgia popółpaścowa, czyli przewlekły ból w miejscu wysypki, który utrzymuje się po jej ustąpieniu,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- zajęcie narządów wewnętrznych,
- uszkodzenie słuchu,
- porażenie mięśni, które poruszają gałką oczną,
- porażenie nerwu twarzowego,
- pogorszenie ostrości widzenia lub utrata wzroku.
W Polsce odnotowano kilkanaście zgonów, których przyczyną był półpasiec. Wynikały one z ciężkich powikłań.
